Η ΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΕΛΙΚΟΠΤΕΡΟΥ (Ε/Π)
ΚΑΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ KOBE BRYAND!
« Της προλήψεως Ασφαλείας των Πτήσεων τα μεγάλα διδάγματα
εκπηγάζουν, κατά κανόνα, από ατυχημάτων συμπεράσματα!»
Από συναίσθηση ευθύνης!
Από συναίσθηση ευθύνης, λόγω χαρακτήρα και ένεκα της μακράς μου πολυδιάστατης πτητικής μου εμπειρίας, καθώς των γνώσεών μου στον τομέα ασφαλείας πτήσεων, θα μου επιτραπεί η διατύπωση των απόψεών μου επί του θέματος, με σκοπό την πρόληψη!
Μελέτησα με ιδιαίτερη προσοχή τόσο ολόκληρη τη στιχομυθία μεταξύ των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας και του Κυβερνήτη
Οι συνθήκες πτήσεως ήταν σχετικά αντίξοες, η ορατότητα όπως δόθηκε στον χειριστή και επιβεβαιώθηκε ήταν δυόμιση χιλιόμετρα (2.5 χλμ) με άπνοια, η βάση νεφών στο αεροδρόμιο 1.100 πόδια και η βαρομετρική πίεση 30.19.
Η επαφή μεταξύ ελεγκτών και χειριστή, ήταν σύμφωνα με τα καθιερωμένα, χωρίς να διαφαίνονται ίχνη ανησυχίας και αγωνίας αμοιβαίως, μέχρι 10΄ λεπτά περίπου πριν την προσγείωση! Το ύψος πτήσεως του Ε/Π αρχικά ήταν τα 2.500’ πόδια και στη συνέχεια 1.500 έως 1.400 πόδια! Ο χειριστής επιβεβαίωσε αρκετές φορές ότι πετούσε, σε πτήση όψεως (VFR), στην ουσία Special VFR, έτσι ονομάζονται οι πτήσεις όταν οι καιρικές συνθήκες είναι κάτω των κριτηρίων για πτήσεις όψεως (VFR)! Είθισται τα Ε/Π να πετούν με τέτοιες συνθήκες.
Το Ε/Π παρέμεινε σε διαδικασία παραμονής για προσγείωση, τηρούμενο σε προβλεπόμενη και εγκεκριμένη από τους ελεγκτές περιοχή, για διάστημα περίπου 12' και κάτι λεπτών, λόγω κυκλοφορίας στο υπόψη αεροδρόμιο!
Ότι συνέβη, συνέβη τη στιγμή της τελευταίας αλλαγής συχνότητας από την 119.0 στην 134.2! Εκείθεν στις επανειλημμένες κλήσεις του ελεγκτού, ουδεμία απάντηση από το χειριστή του Ε/Π ελήφθη!
Εκτιμήσεις!
Αυστηρά δύο κατά την προσωπική μου άποψη, ή η απώλεια προσανατολισμού στο χώρο (Vertigo), από έντονες παραισθήσεις λόγω μη ευκρίνειας καθορισμού του φυσικού ορίζοντα, σε συνδυασμό με την έντονη προσπάθεια του χειριστού να τηρηθεί σε συνθήκες όψεως, μεταξύ περιορισμένης ορατότητας και της χαμηλής νέφωσης, μ’αποτέλεσμα την απώλεια ελέγχου του Ε/Π και την ανεξέλεγκτη πτώση αυτού στο έδαφος!
Δυστυχώς η άποψη είναι πολύ πιθανή καθόσον, σύμφωνα με τελευταίες πληροφορίες το Ε/Π πριν τη μοιραία ανεξέλεγκτη πτώση, έκανε αιφνίδια άνοδο από τα 1500 πόδια στα 2.300 πόδια! (Επιβεβαίωση από Ραντάρ!) Η όλη διαδρομή φαίνεται και σε γράφημα των Los Angeles Times, που παρατίθεται στο τέλος!
Δυστυχώς η άποψη είναι πολύ πιθανή καθόσον, σύμφωνα με τελευταίες πληροφορίες το Ε/Π πριν τη μοιραία ανεξέλεγκτη πτώση, έκανε αιφνίδια άνοδο από τα 1500 πόδια στα 2.300 πόδια! (Επιβεβαίωση από Ραντάρ!) Η όλη διαδρομή φαίνεται και σε γράφημα των Los Angeles Times, που παρατίθεται στο τέλος!
Οι άλλες εκδοχές, είναι ή η βλάβη του ουραίου στροφείου (απώλεια) ή η πρόσκρουση αυτού σε φυσικό
Η Βλάβη όμως στο ουραίο ή ακόμη η βλάβη στους κινητήρες του Ε/Π θεωρούνται σχεδόν απίθανες, καθόσον το υπόψη Ε/Π θεωρείται από τα πλέον αξιόπιστα παγκοσμίως, χωρίς κανένα σχετικό συμβάν αστοχίας στο παρελθόν!
Αξιοσημείωτο είναι ότι το Ε/Π αδιαμφισβήτητα κατέρχονταν περιστρεφόμενο δεξιόστροφα για ένα ύψος πραγματικό περίπου
Το γεγονός αυτό δεν μπορεί να γίνει χειριστικά αποδεκτό, από πεπειραμένους χειριστές Ελικοπτέρων και εμπειρογνώμονες επί σχετικών ατυχημάτων, που σημαίνει ότι ο συγκεκριμένος χειριστής τη συγκεκριμένη ώρα τελούσε σε σύγχυση πανικού, μη δυνάμενος ν’ανταποκριθεί στις απαιτούμενες και προβλεπόμενες ενέργειες, προς μετριασμό των συνθηκών της ανεξέλεγκτης πτήσης και διάσωση των επιβαινόντων.
Ενδεδειγμένες Ενέργειες.
Οι ενέργειες που έπρεπε να γίνουν προς αποφυγή της μοιραίας πρόσκρουσης ήταν οι εξής:
1. Καταβίβαση στην τελείως κάτω θέση του λεγόμενου συλλογικού χειριστηρίου (collective), που ρυθμίζει τη γωνία των πτερυγίων του κυρίως στροφείου (Βήμα της έλικας). Η ενέργεια θα μείωνε σημαντικά την δεξιά περιστροφή!
2. Η ελάττωση της ισχύος των δύο κινητήρων, μέχρι εξάλειψης της περιστροφής και ενδεχομένως η κράτηση και των δύο κινητήρων! Το ξέρω ότι ακούγονται πολλά και δίνουν την εντύπωση ότι απαιτούν χρόνο, όμως κάθε άλλο παρά είναι έτσι! Θα κάνω ανάλυση παρακάτω, για το πώς πρέπει να είναι ο χειριστής σε παρόμοιες καταστάσεις.
3. Οι παραπάνω ενέργειες είναι βέβαιον ότι θα έπαυαν τη μοιραία συνεχόμενη περιστροφή του Ε/Π προς τα δεξιά! Εκείθεν η επίτευξη μιας ταχύτητας για ανεκτή εκτέλεση αυτοπεριστροφής της τάξεως των 40 - 50 KNOTS (NM), θα έδιναν τη δυνατότητα εκτέλεσης μιας ανακοπής (Flare) και μια σχετικά ανεκτής επαφής έστω και σε σχετικά ανώμαλη περιοχή ή ακόμα και δέντρα, υπό μία βασική προϋπόθεση, που λέγεται «Διατήρηση Ψυχραιμίας!» Πάντως το πλέον πιθανότερο ήταν ότι οι θάνατοι θα είχαν αποφευχθεί!
Ο Πιλότος Άρα Ζόμπαγιαν!
Απ’ότι διάβασα ήταν πεπειραμένος και εκπαιδευτής – σχετικές έννοιες - . Το βιογραφικό του κάθε πιλότου απαιτεί ειδική και
Εκεί που πρέπει να σταθούμε είναι η ψυχοσωματική ετοιμότητα του καθενός Ιπταμένου, προς αντιμετώπιση ακραίων καταστάσεων ανάγκης “Extreme Cases of Emergencies”!
Η διατήρηση της ψυχραιμίας, που στην Πολεμική μας Αεροπορία διδάσκεται, μέχρι πλύσης εγκεφάλου, σαν η πρώτη ενέργεια σ’όλες τις καταστάσεις ανάγκης, έχει τη σημασία της! Εκείθεν η ψυχική καταλληλότητα του κάθε εκκολαπτόμενου Ιπταμένου, βεβαίως είναι θέμα κριτηρίων των αρμοδίων επιλογής και παρακολούθησης αυτών, αλλά και θέμα προσωπικής καλλιέργειας και αυθυποβολής!
Το «ψυχόμετρο» είναι μεγάλο πράγμα, καθόσον ο ιπτάμενος δοκιμάζεται σ’αυτές μόνο σε πραγματικές καταστάσεις, ένεκα του ότι όλοι οι εξομοιωτές πτήσεων είναι στο έδαφος, άρα όσο σκληρή και να είναι η δοκιμασία, η ψυχή γνωρίζει ότι στην πραγματικότητα δεν απειλείται, γιατί τα μηνύματα εξ εγκεφάλου και συνειδήσεως εκπέμπονται!
Πάντως όπως και να το κάνουμε, ο Ιπτάμενος σε παρόμοιες καταστάσεις πρέπει να παραμένει «ψυχρός» παγερός θα έλεγα σαν «παγετώνας», έστω κι’αν βρεθεί στον πιο φρικώδη «Αρμαγεδδώνα!» Μόνον αν δεν ολιγωρήσει σε τέτοιες στιγμές ίσως μπορέσει να συγκινήσει το χάρο και να τον νικήσει!
Υπάρχουν όμως Ιπτάμενοι που δε γνωρίζουν την πραγματική έννοια και χρησιμότητα του φόβου, καθώς και τα όρια
Δεν θα τολμούσα να μπω σε τέτοιες παραμέτρους ανάλυσης, αν δεν είχα βιώσει ο ίδιος παρόμοιες καταστάσεις, με την παρουσία του Χάροντα, ενώπιον αυτοπτών μαρτύρων, εν ζωή!
Πως θα μπορούσε να αποφευχθεί!
Τούτο το ατύχημα ας αποτελέσει δίδαγμα, για τους όποιους συναδέλφους είναι ακόμα στις επάλξεις οπουδήποτε, γιατί θα μπορούσε κάλλιστα ν’αποφευχθεί και ακούστε πως:
1. Να μην αναληφθεί η εκτέλεση της πτήσεως, λόγω καιρικών συνθηκών, όπως τόσες άλλες ματαιώθηκαν εκείνη την ημέρα!
2. Ν’αναληφθεί άλλο είδος πτήσεως και όχι όψεως (VFR) ή ερμαφρόδιτης κατάστασης πτήσεως όψεως (Special VFR)! Θα μπορούσε κάλλιστα η πτήση να γίνει ενόργανη (IFR), δεδομένου ότι το μέσον είμαι σίγουρος ότι ήταν πιστοποιημένο για παρόμοιου είδους πτήσεις, χωρίς να γνωρίζω αν το ίδιο ίσχυε και για τον πιλότο! Σ'αυτή την περίπτωση ο χρόνος θα ήταν υπέρδιπλάσιος! Στην περίπτωση αυτή το Ε/Π κινείται σε προκαθορισμένες διαδρομές και ύψη εξασφαλισμένα απολύτως!
3. Το πλέον βασικό, θα μπορούσε η πτήση να διακοπεί είτε με την επιλογή της επιστροφής από την αντίθετη διαδρομή, που ήταν απόλυτα γνωστή! Είτε με την αίτηση αλλαγής του σχεδίου πτήσης σε πτήση ενόργανων διαδικασιών (IFR), κάτι που χωρίς να του το πουν ευθέως, το εννόησαν σε αρκετές αναφορές τους οι ελεγκτές εναερίου κυκλοφορίας! Είτε εκμεταλλευόμενος τέλος το ανυπέρβλητο πλεονέκτημα που έχει το Ε/Π έναντι του αεροπλάνου, περί άμεσης προσγείωσης σε σχετικά κατάλληλο χώρο επί του εδάφους, οποτεδήποτε.
Η Χρήση του Θεϊκού, ιδιαίτερου όμως αυτού Μέσου!
Το Ελικόπτερο ή στροφειόπτερο πρέπει να γνωρίζουμε ότι ανήκει στην κατηγορία των «Ειδικών Αεροσκαφών!» Οι πτήσεις του διέπονται αρκετές φορές από ιδιαιτερότητες ανορθοδοξίας! Στο χειρισμό του είναι ιδιαίτερα πολύπλοκο, γιατί αεροδυναμικά είναι αρνητικό στην πτήση, σ’αντίθεση με το αεροπλάνο που είναι θετικό! Κάποιες καταστάσεις ανάγκης είναι ιδιαίτερα πολύπλοκες,
Κάποιες λοιπόν περιπτώσεις διαδικασιών ανάγκης θα πρέπει να ξεκαθαριστούν απολύτως από τους χειριστές και οι ενέργειες σ’αυτές πρέπει να είναι αντανακλαστικές! Διαφορετικά δε γίνεται! Τέτοιες περιπτώσεις είναι η απώλεια του κινητήρος ή των κινητήρων, που επιβάλλουν την εκτέλεση αυτοπεριστροφής, όπου το κύριο στροφείο κινείται από την προς τα πάνω ροή του αέρα μέσω αυτού! Ας μην τρομάζει ο κόσμος μια χαρά ελέγχεται το Ε/Π σε όλες τις φάσεις κι’αν είμαστε τυχεροί για την εύρεση ενός υποτυπωδώς καταλλήλου χώρου, τότε δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα!
Άλλες καταστάσεις είναι η απώλεια του ουραίου στροφείου, ή η εμπλοκή του δεξιού ή του αριστερού ποδωστηρίου! Υπόψη ότι η αλλαγή της γωνίας (βήματος) του ουραίου στροφείου επιτυγχάνεται με τα ποδωστήρια! Αυτές οι καταστάσεις ανάγκης απαιτούν πλήρες ξεκαθάρισμα, απόλυτη γνώση, καθώς πιστή και τυφλή εφαρμογή!
Στο σημείο αυτό οφείλω να επισημάνω το γεγονός, ότι δεν είναι ούτε το πρώτο, ούτε φυσικά το τελευταίο ατύχημα Ε/Π, κάτω από παρόμοιες συνθήκες, διότι ούτως ή άλλως το Ε/Π είναι ένα μέσον, που η χρήση του απαιτεί την πτήση, πάση θυσία, κάτω από ακραίες καιρικές συνθήκες όλων των ειδών, δεδομένης της πολυδιάστατης αποστολής του (Έρευνα –Διάσωση, επέμβαση σε αποκλεισμένες περιοχές λόγω φαινομένων, μεταφορά ασθενών από απομεμακρυσμένες περιοχές και σε αντίξοα πεδία προσγείωσης, χωρίς κανενός είδους βοήθεια!)
Όμως ατύχημα σε πτήση αναψυχής ή μετάβασης για συμμετοχή σε κοινωνικής φύσεως εκδηλώσεις και συναφείς, κατά την ταπεινή
Παρακαλώ ιδιαίτερα ότι επιπλήξεις για τη βιασύνη μου να εκφραστώ περί των αιτίων του υπόψη ατυχήματος, δεν θα ήθελα γιατί θα με στενοχωρούσαν σε μεγάλο βαθμό!
Έχω πλήρη επίγνωση τόσο για το τι γράφω, όσο και το γιατί το γράφω κι’όποιος μπορεί να το συμμεριστεί, ας το συμμεριστεί, με την όποια διδαχή από ένα απόμαχο συνάδελφο, που βρίσκεται στην τελευταία πράξη της βιολογικής του διαδρομής!
Ιδού και το γράφημα των Los Angeles Times, σχετικά με τη διαδρομή και την πτώση του ελικοπτέρου! Μιας αποστολής διάρκειας μιας ώρας, που είχε εκτελεστεί από τον ίδιο πιλότο δεκάδες φορές, που όμως τη συγκεκριμένη φορά, διήρκεσε μόνον σαράντα εφτά (46΄) λεπτά, αποδεικνύοντας την πικρή αλήθεια ότι «όσα φέρνει η ώρα, δεν τα φέρνει ο χρόνος!
Ιδού και το γράφημα των Los Angeles Times, σχετικά με τη διαδρομή και την πτώση του ελικοπτέρου! Μιας αποστολής διάρκειας μιας ώρας, που είχε εκτελεστεί από τον ίδιο πιλότο δεκάδες φορές, που όμως τη συγκεκριμένη φορά, διήρκεσε μόνον σαράντα εφτά (46΄) λεπτά, αποδεικνύοντας την πικρή αλήθεια ότι «όσα φέρνει η ώρα, δεν τα φέρνει ο χρόνος!
Με Τιμή
Σπύρος Κίκερης
Πόσος εγωισμός δηλαδή χρειάζεται, ώστε να αγνοήσει κανείς ένα τέτοιο τεκμηριωμένο αιτιολογικό!!
ΑπάντησηΔιαγραφήΤι άλλο να ψάξει και τι να αναζητήσει!!
Είναι, δεν είναι σχετικός...